Jak wygląda ekologia w turystyce w praktyce?
Ekologia

Jak wygląda ekologia w turystyce w praktyce?

22 Grudnia 2022

​​​​​​​Ekologia w turystyce jest postawą istniejącą już od kilkudziesięciu lat. Powstała jako reakcja na negatywny wpływ masowych wycieczek na środowisko naturalne. Pojęcie to nie ogranicza się jednak wyłącznie do zwracania uwagi na dbanie o przyrodę. Co się w nim jeszcze zawiera? Sprawdź, jak być ekoturystą.

Ekologia w turystyce – wpływ turystyki na ekologię

Współcześnie proekologiczne rozwiązania w turystyce dzielą się na trzy typy zachowań – podróżowanie do miejsc o mniejszej popularności, własne ekologiczne postawy i działania na rzecz ochrony środowiska podejmowane przez przedsiębiorstwa zajmujące się usługami turystycznymi.

Powodem zainteresowania się ekologią w turystyce jest jej masowy charakter. Przyczynia się on nie tylko do degradacji obszarów o dużych walorach przyrodniczych, ale również zaniku lokalnych tradycji. Przemysł turystyczny na dużą skalę wymaga bowiem przygotowania m.in. obszernej bazy hotelowej i gastronomicznej, która prowadzi do dewastacji środowiska i tworzenia się miejsc oderwanych od tradycji i kultury lokalnej społeczności.

Ekologia w turystyce – jakie środki transportu są najbardziej eko?

Negatywny przykład tego, jak turystyka wpływa na środowisko, zauważyć można choćby w popularnych uzdrowiskach. Duża liczba ludzi do nich przyjeżdżających wiąże się z wielką ilością samochodów, które zanieczyszczają powietrze w kurorcie. Działalność turystyczna na szczęście nie zawsze ma tylko takie oblicze.

Jedną z pozytywnych ekologicznych postaw jest wybieranie transportu publicznego zamiast prywatnego. Gdy tylko jest to możliwe, zamiast podróży samochodem, lepiej jest wybrać przejazd autobusem, zorganizowaną wycieczkę autokarem lub skorzystać z usług kolei. Ekoturystyka propaguje także jazdę na rowerze.

Przykłady dobrych praktyk – ekologia w turystyce

Działania na rzecz ochrony przyrody to nie tylko postawy i zachowania turystów. Równie ważne są strategie ochrony środowiska podejmowane przez podmioty prowadzące działalność turystyczną.

Turystyka a środowisko – jak być turystą zero waste?

Proekologiczną edukację, na którą składa się segregacja śmieci i korzystanie z przedmiotów wielorazowego użytku warto wykorzystać także na wakacjach. Przyrodzie pomóc można, trzymając wodę lub inny płyn do picia w bidonie albo termosie. Dzięki temu nie trzeba kupować napojów w plastikowych butelkach lub puszkach.

Turystyką zero waste jest też rezygnacja z plastikowych sztućców, które często są dodawane do zamówienia w barach. Zamiast tego lepsze jest jedzenie posiłków przy pomocy własnych przyborów (np. scyzoryków). Nie zawsze jednak jest możliwość zjedzenia czegoś w drodze. Podczas robienia zakupów warto korzystać z materiałowych toreb zamiast reklamówek.

Działalność turystyczna ekohoteli

Dbanie o zrównoważony rozwój w turystyce widać też na przykładzie działań podejmowanych przez ośrodki wypoczynkowe. Wiele z nich rezygnuje m.in. z plastikowych talerzy, kubków i słomek. W ekohotelu nie może zabraknąć też koszy pozwalających na segregację odpadków.

Rozwój turystyki ekologicznej przyczynia się także do zmian w menu hoteli. Zamiast produktów sprowadzanych z innych regionów, oferują one dania przygotowane z lokalnych składników, np. kupowanych od miejscowych rolników owoców i warzyw. Krótsza podróż artykułów spożywczych to nie tylko mniej spalin, ale przy okazji sposób na wyróżnienie się hotelu wśród konkurencji.

Ekologia w hotelarstwie to także świadome zmiany w obsłudze turystów. Zwyczajem przyjętym powszechnie w branży turystycznej jest codzienna wymiana pościeli i ręczników gości. W ekologicznych hotelach odbywa się ona rzadziej, dzięki czemu oszczędzana jest woda potrzebna na ich pranie.

 

Jak podróżować odpowiedzialnie, czyli ekologia w turystyce a praktyka

Pojęcie ekologii w turystyce nie ogranicza się wyłącznie do dbania o recykling i mniejszego zużycia energii. W jego obrębie mieści się również wybieranie miejsc, w których możliwy jest kontakt z naturą pozbawioną ingerencji człowieka. Turyści ekologiczni to ponadto osoby doceniające wagę regionalnego dziedzictwa kulturowego danego miejsca pobytu.

Nietknięte ręką ludzką ostępy to sposób na poznanie gatunków flory (roślin, grzybów) i zwierząt żyjących w swoich naturalnych ekosystemach. Jest to szansa na zobaczenie wielu organizmów, które, ze względu na rzadkość występowania, wymagają ochrony, będąc tym samym unikatowym bogactwem odwiedzanego regionu. Miejsca takie niekiedy mają także wyjątkowe walory krajobrazowe.

Zregenerowanie się w takim miejscu jest korzystne nie tylko dla psychiki. Czyste powietrze poprawia stan zdrowia, w tym przede wszystkim funkcjonowanie układu oddechowego. Trudny teren to z kolei wysiłek dla mięśni, szczególnie podczas wspinaczki w górach.

Idea ekologii w turystyce obejmuje także zainteresowanie miejscową kulturą. Zachowanie lokalnych tradycji pozwala zobaczyć, jak żyją ludzie od pokoleń zamieszkujący dany obszar i poznać ich zwyczaje oraz kuchnię. W odróżnieniu od turystyki masowej, jej ekologiczna odnoga kładzie nacisk na maksymalny udział w zyskach miejscowej społeczności, a nie np. wielkich sieci hoteli. Ekoturystyka rozwija się ponadto przy jak najmniejszej ingerencji w infrastrukturę regionu.​​​​​​​

​​​​​Rosnąca popularność ekopodróżowania

Rosnąca konkurencja dla tradycyjnych form zwiedzania, jaką jest ekoturystyka, w najbliższych latach zapewne będzie zyskiwać na znaczeniu. Przyczyną tego stanu rzeczy jest zjawisko turystyfikacji wielu dotychczas chętnie odwiedzanych miejsc.

Turystyfikacja, czyli umasowienie turystyki ma wiele negatywnych skutków. W pierwszej kolejności odczuwają je mieszkańcy. Dostosowanie infrastruktury głównie do potrzeb wczasowiczów doprowadza do ignorowania lokalnej społeczności i zdewastowania wyjątkowego charakteru danego miejsca.

Sztuczny, dopasowany do masowego turysty krajobraz wsi i miast będących atrakcyjnymi celami urlopów odczuwają na koniec także i oni sami. Pobyt w takim miejscu w żaden sposób nie pozwala poznać regionalnej zabudowy, zwyczajów, a często też kuchni. Wśród niekończących się tłumów na deptakach, plażach i w górach trudno też odpocząć. Na turystyfikacji cierpi też przyroda. Przykładem są śmieci pozostawiane na popularnych szlakach.

Wyzwania i przyszłość ekologii w turystyce

Ochrona środowiska w turystyce oraz poszanowanie lokalnych kultur to zadanie, któremu trudno sprostać. Konieczne jest kształtowanie postaw świadomego rezygnowania z przedmiotów jednorazowego użytku, propagowanie ekologicznych środków transportu oraz zapobieganie masowej turystyce na szczególnie cennych przyrodniczo i kulturowo obszarach.

Niestety, ekologia w turystyce nie zawsze jest możliwa do zastosowania. Dotarcie do odległego kraju możliwe jest tylko poprzez podróż samolotem. Brak neutralnej dla środowiska naturalnego alternatywy powoduje, że turystyka jeszcze długo nie będzie w pełni ekologiczna.

Stworzenie emitującego mniejszy ślad węglowy paliwa lotniczego to wyzwanie, którego podjęcie wymaga ogromnych środków finansowych na badania. Sprostanie mu pozwoli uczynić ekologiczną nie tylko turystykę, lecz cały współczesny transport na duże odległości.

Ekologia w turystyce to zagadnienie, które jeszcze nie jest powszechnie znane. Rosnąca świadomość zagrożenia, jakim jest dla natury działalność człowieka i zmęczenie masową turystyką sprawią, że wycieczki w zgodzie z ekologią będą jednak zyskiwać na popularności. Pozostaje mieć nadzieję, że nieskalane turystyfikacją miejsca nie padną ofiarą własnej popularności i będą cieszyć swą urodą także kolejne pokolenia.