Pamięć podręczna — jakie ma znaczenie i działanie dla komputerów?

​​​​​​​Na sprawność i tempo pracy komputera wpływa wiele czynników. W przypadku dzisiejszych urządzeń jedną z kluczowych ról odgrywa pamięć podręczna. Co to jest pamięć podręczna komputera? Jakie ma znaczenie dla pracy narzędzi elektronicznych? Na te i inne istotne pytania odpowiadamy w tym artykule.

Pamięć podręczna — czym jest i jakie ma znaczenie?

W każdym komputerze, laptopie czy telefonie obecna jest pamięć główna, zwana również podstawową, w której urządzenie przechowuje większość danych. Jej duża pojemność pozwala przechowywać znaczne ilości informacji, jednak ze względu na ich ilość, wyszukiwanie wymaga czasu i znacząco obciąża procesor. Dlatego pamięci podstawowej towarzyszy pamięć podręczna, określana również jako pamięć cache.

Zastanawiasz się, co to jest pamięć podręczna? Najprościej rzecz ujmując, jest to pamięć procesora, cechująca się niewielką pojemnością, której działanie jest pomocne w uzyskiwaniu szybszego dostępu do pożądanych danych. Działa na zasadzie określania lokalności czasowej i przestrzennej. Co zawiera pamięć podręczna? To cache, czyli pliki użytkowane w nieodległym czasie lub przestrzeni, które wskutek skojarzenia przez pamięć roboczą mogą być szybko ponownie przywołane.

Doskonale obrazuje to następujący przykład: jeśli na swoim smartfonie, kilka dni temu grałeś w grę online, którą zminimalizowałeś, urządzenie nie otworzy jej tak szybko, jak np. aplikacji pogodowej, którą uruchomiłeś pół godziny temu. Ta druga wczyta się niejako „z tła”, podczas gdy gra najpewniej załaduje się od zera, wraz z ekranem startowym.

Omawiając pamięć podręczną w laptopie czy też pamięć podręczną w telefonie, korzystalibyśmy z podobnej terminologii, ponieważ powstają tu podobne skrypty. Co więcej, specyfika działania pamięci cache w obu przypadkach, zarówno na mobile, jak i na PC, jest zbliżona.

Jej pojemność jest zależna od wielkości pamięci podstawowej urządzenia, czyli dysku, i klasy sprzętu, przy czym należy zaznaczyć, że nie zachodzi prostoliniowa korelacja pomiędzy pojemnością pamięci cache a wydajnością. Zbyt rozbudowane pliki cache to większy wysiłek urządzenia w znalezieniu tych w danej chwili potrzebnych, a więc wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź procesora.

Warto w tym miejscu napomknąć, że w pamięć cache wyposaża się nie tylko komputer, ale też na przykład przeglądarkę. Warto zresztą wskazać ją jako przykład działania pamięci podręcznej. W tym przypadku pamięcią tą jest po prostu historia wyszukiwania, do której przeglądarka odwołuje się za każdym razem, gdy użytkownik wpisuje adres witryny w sieci.

Poziomy pamięci podręcznej

Przeważnie w urządzeniach elektronicznych mamy do czynienia z 2 lub 3 poziomami pamięci podręcznej. W telefonie zwykle jest to struktura dwupoziomowa ze względu na mniejszą liczbę danych, jakie przetwarza urządzenie. W komputerach i laptopach jest ich zwykle więcej, stąd dodanie kolejnego poziomu:

• Pamięć podręczna poziom 1 – działa skojarzeniowo i ma najmniejszą pojemność z wszystkich poziomów. Zgromadzone dane są gotowe do odczytu bardzo szybko.

• Pamięć podręczna poziom 2 – w tym przypadku stosowane jest odwzorowanie bezpośrednie, a pojemność nieco większa. Jest pośrednikiem między pamięcią operacyjną i procesorem a pamięcią podręczną pierwszego poziomu.

• Pamięć podręczna poziom 3 – działa wielotorowo i cechuje się największą pojemnością. Wykorzystuje się ją głównie w momencie przeciążenia pamięci drugiego poziomu.

Czyszczenie pamięci podręcznej w przeglądarce internetowej — kiedy warto robić?

Im większe obciążenie pamięci podręcznej, tym więcej czasu potrzeba na jej przeszukanie. Zatem od czasu do czasu trzeba ją „zresetować”. Nie wiesz, jak wyczyścić pamięć podręczną komputera? To bardzo proste.

Wystarczy wpisać w pasku wyszukiwania systemu Windows frazę „oczyszczanie dysku”, a następnie wybrać aplikację o takiej samej nazwie. Później system sam poprowadzi Cię przez proces czyszczenia pamięci podręcznej.