Recykling plastiku – jak przebiega i co można z niego wytworzyć?
Ekologia

26 Stycznia 2023
Plastik jest niezwykle trwały i tani. Co więcej, łatwy w użyciu. Te trzy cechy sprawiły, że jest jednym z najczęściej wykorzystywanych materiałów przez większość przedsiębiorstw produkujących dobra. Wykonać z niego można zarówno gotowe produkty, jak i opakowania. Niestety, plastik jest też długowieczny. Dlatego warto zadbać o jego wtórne wykorzystanie. Dowiedz się, jak wygląda recykling plastiku.
Recykling plastiku – czym tak właściwie jest?
Recykling plastiku oznacza proces jego odzyskiwania, czyli wtórnego użycia. Dzieli się na upcycling i downcycling. W procesie pierwszego powstają przedmioty o większej wartości w stosunku do przedmiotu pierwotnego, a w drugiego o mniejszej.
Jak sprawdzić, czy plastik podlega recyklingowi? Najlepiej poszukać odpowiedniego oznaczenia. Dzięki temu można się dowiedzieć, z jakiego konkretnego tworzywa sztucznego wykonana jest rzecz. Wyróżnia się m.in. materiały:
- PET – politereftalan etylenu. Spotykany i wykorzystywany najczęściej (wyparł z rynku butelki szklane). Lekki i nieprzepuszczający powietrza. Nadaje się do przechowywania jedzenia oraz picia. Nadaje się do ponownego użycia i wtórnej obróbki specjalistycznej.
- HDPE – polietylen wysokiej gęstości. Mocniejszy, twardszy i wytrzymalszy od politereftalanu etylenu. Na jego wybór decydują się głównie placówki medyczne, przede wszystkim ze względu na trwałość produktów z niego wykonanych. Ulega recyklingowi.
- PP – polipropylen. Uznawany za najbezpieczniejszy dla ludzkiego zdrowia materiał sztuczny. Korzysta z niego najchętniej branża gastronomiczna przy produkcji opakowań na żywność i napoje. Po oczyszczeniu może być używany wielokrotnie. Nadaje się do recyklingu.
- PS – polistyren. Używany głównie do produkcji styropianów, jednorazowych kubeczków i pokrywek do nich. Zawiera toksyczne substancje, a jego recykling jest z tego powodu nieopłacalny.
- PVC – polichlorek winylu. Wykonywana z niego jest np. folia spożywcza, ale również strzykawki. Używany jest na wiele różnych sposobów. Jego recykling jest możliwy, ale głównie w przypadku odpadów budowlanych.
- LDPE – polietylen niskiej gęstości. Używany w foliach bąbelkowych, pojemnikach na żywność, czy jako wyściółka wewnętrzna w kartonach na mleko. Może być użyty wtórnie, jednak jest to rzadkie.
- O (Other/Inne) – wszystkie podmioty, które nie klasyfikują się do powyższego podziału. W tej grupie znajdują się zarówno tworzywa sztuczne niebezpieczne dla ludzi, jak i takie, których używanie jest bezpieczne. Jako że ciężko wywnioskować z tego oznaczenia, o jaki plastik chodzi konkretnie, rzadko recyklinguje się produkty nim zdefiniowane.
Na czym polega recykling plastiku?
Proces recyklingu plastiku wygląda w następujący sposób. Materiał najpierw zostaje kompleksowo oczyszczany, a potem przerabiany na granulat lub recyklat, który ponownie się przetapia i wykorzystuje przy produkcji następnej rzeczy. Techniki, które wykorzystuje się w trakcie tego procesu to:
Recykling plastiku – co powstaje w trakcie?
Jaki plastik do recyklingu nadaje się do tworzenia nowych przedmiotów? To zależy, ale upraszczając, to każdy z nich. Jednak niektóre są przy tym mniej opłacalne. Zdarza się tak, że pomimo chęci osoby prywatne nie będą w stanie wtórnie użyć rzeczy wykonanych z tworzywa sztucznego, nawet do reklamówek. Całe szczęście w takim przypadku wystarczy oddać dany przedmiot przedsiębiorstwom, których możliwości w tym zakresie będą większe.
Dla wielu firm sposób na oszczędzenie kosztów produkcji to recykling plastiku. Po pierwsze, wykorzystuje się materiał, który już istnieje, a po drugie, płaci się za niego mniej. Co powstaje przy użyciu tworzywa sztucznego wtórnie? Możliwości jest dużo, a zaliczają się do nich:
- butelki;
- ubrania – zarówno odzież wierzchnia, jak i buty;
- zabawki;
- długopisy;
- ramy okienne PCV;
- torby;
- deski;
- paliwo;
- kosze na śmieci;
- kokpity samochodów.
Jak recyklingować plastik samemu?
Powyższe przykłady to tylko jedne z wielu. Najczęściej przy wykorzystaniu tego tworzywa podczas produkcji dóbr ograniczająca jest tylko wyobraźnia. Wobec tego należy więc wspomnieć zjawisko upcyklingu. Jest to działanie, w którego procesie rzecz przetwarzana zyskuje większą wartość, niż miała ją pierwotnie. Przykładem tego może być np. wykorzystanie butelek plastikowych przy budowie domów mieszkalnych albo środków transportu. Świetnie nadaje się w tym celu plastik z recyklingu.
Bez wątpienia na szczególne uznanie zasługuje pomysł Alfredo Mosera, który zauważył, że butelki z tworzywa sztucznego, które wypełni się wodą i wybielaczem, a następnie wbuduje w dach pomieszczenia, mogą posłużyć jako żarówki. Rozwiązanie to sprawdziło się szczególnie w slumsach, w których dostęp do światła dziennego i energii elektrycznej jest utrudniony. Jak recyklingować plastik, to w taki sposób, żeby pomógł jak największe liczbie ludzi.
Można również skorzystać z Elektro Zwrotów. Większość elektronicznych urządzeń zbudowana jest w dużej mierze z tworzyw sztucznych. Zbędny, ale sprawny sprzęt można odesłać za pośrednictwem InPost – reuse to jedna z kluczowych zasad udanego recyklingu.
Dlaczego warto poddawać plastik recyklingowi?
Celem użycia wtórnego tworzyw sztucznych jest ograniczenie wykorzystywania źródeł naturalnych surowców i produkowania przez społeczeństwo odpadów plastikowych. W tym może pomóc recykling. Tym bardziej że w większości przypadków rzeczy wykonane w ten sposób nie są gorszej jakości. Poza tym jest to korzystne dla całego społeczeństwa, a w dodatku takie przedsięwzięcie prawie wcale nie ma wad i przyczynia się do usunięcia zanieczyszczeń.
Jak przebiega proces recyklingu plastiku?
Jak przetworzyć plastik, by nadawał się do wtórnego użycia? Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, jak długą drogę musi przebyć tworzywo, aby stać się zdatne do ponownego wykorzystania i dlaczego segregacja jest tak ważna w całym procesie.
Natomiast jak przebiega recykling plastiku? Wszystko zaczyna się od zbiórki. Aby przerobić materiał na gotowy do wtórnego użytku, najpierw trzeba go zdobyć. Zbiórka przeprowadzana jest w sposób ogólny lub wstępny, selektywny. Drugi sposób pozwala zaoszczędzić czas i jest metodą lepszą, ale wymaga większego zaangażowania od mieszkańców.
Następny etap to segregacja właściwa. Dzieli się na mechaniczną (szybsza) i ręczną (dokładniejsza). Podczas niej eliminuje się również tworzywa sztuczne, które przetrwały przypadkowo etap pierwszy. Następnie zmniejsza się objętość posegregowanego plastiku poprzez jego sprasowanie. Poziom ten owiany jest złą sławą, bo koniec tego procesu kończy się potrzebą składowania, a powstające wysypiska przyczyniają się negatywnie do zmian klimatycznych.
Przygotowanie odpadów do ponownego użycia polega na uprzednim posegregowaniu i składowaniu plastiku, który potem ulega dokładnemu oczyszczeniu oraz rozdrobnieniu. Tak powstały regranulat nadaje się do produkcji nowych rzeczy.
Jak segregować odpady plastikowe – recykling?
Niestety, recykling plastiku nie jest pozbawiony wad. Aby mieć możliwość użycia tworzyw sztucznych ponownie, trzeba je przed tym gdzieś składować. To rodzi wiele problemów społecznych, bo jest to rozwiązanie nieekonomiczne, które wykorzystuje duże powierzchnie. Ogromne wysypiska są jedną z części składowych, powodujących efekt cieplarniany. Pomimo wad, które niezaprzeczalnie istnieją, utylizacja plastiku poprzez recykling to nadal najlepsza opcja, na którą powinny decydować się przedsiębiorstwa i osoby prywatne.
Skąd wiedzieć, który plastik do recyklingu nada się najbardziej? Na przedmiocie wykonanym z tworzywa sztucznego należy znaleźć znak infograficzny, który umożliwia jego poprawne rozpoznanie. Wygląda jak trójkąt składający się z trzech strzałek, skierowanych zgodnie z ruchem wskazówek zegara. W środku figury istnieje oznaczenie cyfrowe, a pod nim skrót literowy od danego materiału. Możliwe, że w procesie recyklingu plastiku oznaczenia są jednym z najistotniejszych czynników, bo umożliwiają oszczędność czasu całego procesu.
Uzyskanie informacji, jakie plastiki do recyklingu powinny być wrzucane do kontenerów zgodnie z oznaczeniami, jest proste. Gdyby osoba segregująca śmieci zapomniała, co oznaczają poszczególne znaki, w dobie internetu można szybko to sprawdzić za pomocą swojego telefonu komórkowego. Ponadto kontenery znajdujące się na śmietnikach często zawierają naklejki będące wskazówką w tym zakresie.
Czytaj również
Czym jest ślad węglowy i w jaki sposób go ograniczać?
W dobie rosnącego znaczenia ekologii warto wiedzieć co to jest ślad węglowy produktu, człowieka czy organizacji. Ślad węglowy to rodzaj wska...
Ekologia w ogrodzie – jak założyć i pielęgnować eko ogród?
Ogród stanowi idealne dopełnienie każdego domu. Warto stworzyć to miejsce w sposób przyjazny dla środowiska. Stworzysz tak piękną przestrzeń...
Zrównoważony rozwój i jego cele. Definicja i idee w praktyce
Zrównoważony rozwój jest niezbędnym procesem, który może zapewnić bezpieczną przyszłość zarówno tobie, jak i kolejnym pokoleniom. Zadbanie o...

