Certyfikaty ekologiczne – co oznaczają i jak je rozpoznać?

Często podczas zakupu ulubionego produktu konsumenci nie sprawdzają jego oznakowań. Nieświadomy zakup artykułów spożywczych może wiązać się z wyborem towaru najniższej jakości. Jak rozpoznać czy dany produkt jest ekologiczny?

​​​​​​​Certyfikaty ekologiczne – czym są?

Certyfikaty ekologiczne najczęściej można spotkać na etykietach lub opakowaniach produktów spożywczych. Certyfikat żywności ekologicznej może być wystawiony produktom z każdej branży. Świadczy o tym, że do produkcji danego produktu spożywczego jak na przykład warzyw, nie zostały zastosowane sztuczne nawozy mineralne, pestycydy, retardanty, syntetyczne dodatki paszowe. Dokument dowodzi także, że towary nie zawierają konserwantów, ale także do ich wyprodukowania nie użyto detergentów szkodliwych dla zdrowia.

Niestety firmy na etykietach często starają się zmylić kupującego dodatkowymi nazwami, które mogą świadczyć o jego ekologiczności, jak na przykład wiejski, naturalny, ale także domowy. Do takich nazw należy podchodzić sceptycznie, ponieważ opakowanie bez uwidocznionego certyfikatu eko jest nic nieznaczącym słowem wplecionym w nazwę produktu.

Certyfikaty ekologiczne – ich zastosowanie

Certyfikat ekologiczny to dokument, który producenci mogą otrzymać, spełniając rygorystyczne wymogi Ministerstwa Rolnictwa i rozwoju wsi. Są stosowane po to, aby odróżnić produkt ekologiczny od tego, który nim nie jest. Na produktach oznaczonych certyfikatem ekologicznej żywności konsument ma pełną świadomość, który z nich jest ekologiczny, bez konieczności sprawdzania składników, jakie znajdują się na etykiecie.

Certyfikaty ekologiczne – rodzaje

Certyfikatów rolnictwa ekologicznego jest wiele. Jednak często klient sklepu nie zwraca uwagi na różnice, jakie dzielą poszczególne oznakowania. Jakie są rodzaje symboli ekologicznych na opakowaniach i co oznaczają? Certyfikatami, jakie są możliwe do uzyskania w Polsce to:

• Euro–liść – Jest to najważniejszy ogólnoeuropejski certyfikat ekologiczny. Przyznawany jest przez Komisję Europejską i potwierdza, że wyroby producenta pochodzą z gospodarstw, które korzystają z naturalnych upraw, a także wdrażają ekologiczne zasady hodowli zwierząt. Uwidoczniony symbol liścia z białych gwiazd na zielonym tle jest również symbolem, iż produkt spełnia wszystkie normy certyfikatu bio i eko, jakie ustanowiła Unia Europejska, w tym poszanowanie krajobrazu oraz dziedzictwa dla przyszłych pokoleń.
• PCBiC – Jest to Ekologiczny certyfikat Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji. Widząc takie oznakowanie na produkcie, można mieć pewność, że jest on stworzony zgodnie z zasadą ochrony środowiska. Aby artykuł otrzymał certyfikat ekologiczny PCBiC nie może mieć negatywnego wpływu na otoczenie przez cały okres żywotności produktu. Co więcej, produkowany towar musi mieć zrównoważony wpływ na środowisko.
• Certyfikowany kosmetyk naturalny PCBiC – Jest to kolejny symbol, który skupia się na kosmetykach wyprodukowanych w sposób naturalny. Są to kosmetyki, które nie mają negatywnego impaktu na środowisko, a także wprowadzają ekologiczne rozwiązania dotyczące ochrony planety i wykorzystują tylko naturalne zasoby w procesie produkcyjnym wyrobu kosmetycznego.
• Eu Ecolabel – Kolejny certyfikat, jaki przyznawany jest przez Komisję Europejską. Jego symbol jest rozpoznawany na całym świecie, ale przede wszystkim w Europie. Otrzymanie przez producentów tego typu oznakowania jest świadectwem, że dany produkt odznacza się wysokim standardem na każdym etapie realizacji wyrobu. Ecolabel jest programem, do którego może przystąpić każdy przedsiębiorca, który prowadzi swój biznes w trosce o ekologię i środowisko.
• Standardowe wymagania, jakie zezwalają na uzyskanie certyfikatu, są ustalane przez naukowców oraz grupę ekspertów w dziedzinie ekologicznych rozwiązań. Są one publikowane jako decyzje Komisji Europejskiej dla odrębnych produktów, ale także usług. Kryteria, jakie muszą być spełnione do oznakowania certyfikatem Eu Ecolabel są rewidowane przeważnie co 3 lata, jednak okres kontroli może nastąpić także po 5 latach. Inspekcja jest istotna, ponieważ w ten sposób można sprawdzić, czy firma w dalszym ciągu odpowiada wymogom certyfikatu i spełnia normy naniesione przez Komisję Europejską.
• Certyfikat Ekologiczny Eko – jest jednym z trzech certyfikatów, który przyznawany jest przez organizację PCBiC. Osoby, które spełniają wymogi certyfikatu ekologicznego eko, mogą wykorzystać symbol do zaznaczenia swojego pozytywnego oddziaływania na środowisko, a także zasygnalizować prężny rozwój firmy w dziedzinie ekologii. Aby produkt posiadał oznaczenie Eko, musi spełniać standardy związane z: ochroną zdrowia, ale także nie może wywierać negatywnego wpływu na otoczenie. Ponadto powinien wyznawać zasadę jak najmniejszego wykorzystania surowców naturalnych do wyprodukowania towaru w całym cyklu jego trwania.
• Agro Bio Test – oznaczenie przyznawane jest przez niezależną Polską jednostkę certyfikującą produkty, jakie są wyrabiane zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego przy zastosowaniu się do kryteriów międzynarodowych. Agro Bio Test jest najstarszą organizacją certyfikacji produktów bio w Polsce i zajmuje się inspekcją obszarów związanych z: ekologiczną uprawą roślin, hodowlą zwierząt, a także pszczelarstwem, przetwarzaniem produktów ekologicznych, oraz produkcją pasz i drożdży. Do jej obowiązków można zaliczyć również rewizję produktów, jakie są sprowadzane z zagranicy do kraju. Po pozytywnym rozpatrzeniu wszystkich czynników, jakie mają wpływ na certyfikację producent może ubiegać się o możliwość wprowadzenia symbolu Agro Bio Test. Należy jednak pamiętać, że po otrzymaniu wyróżnienia w postaci oznaczenia Agro Bio Test organizacja ta będzie prowadziła nadzór nad przedsiębiorstwem w okresie ważności certyfikatu.
• Certyfikat Organic Content Standard – jest to ogólnoświatowy oraz dobrowolny standard. Symbol uwidoczniony na produkcie z certyfikatem OCS oznacza, że norma składu włókien organicznych w produkcie końcowym jest na najwyższym poziomie. Jest to dokument, który tyczy się każdego towaru nieprzeznaczonego do spożywania, posiadającego w swojej zawartości od 95 do 100% materiału naturalnego. Przedsiębiorca ubiegający się o ten certyfikat będzie musiał przejść kontrolę łańcucha produkcyjnego. Ponieważ tylko w taki sposób organizacja może sprawdzić autentyczność procentową składu materiałów organicznych w produkcie.
• Certyfikat Global Organic Textile Standard – jest to dokument, który świadczy o tym, że surowce wykorzystane do produkcji materiału są naturalne. Co więcej, do uzyskania certyfikatu należy świadomie wybierać dostawców tworzywa. Powinni oni posiadać uprawy prowadzone metodami ekologicznymi z wykorzystaniem ogólnoświatowych standardów. Ponadto rośliny wykorzystywane do produkcji nie powinny być modyfikowane genetycznie. Wszystkie tworzywa oprócz tych ze skóry zwierząt mogą być certyfikowane mianem Global Organic Textile Standard. Aby uzyskać certyfikację, należy zastosować się do tego, aby produkty posiadały w składzie co najmniej 95% włókien ekologicznych lub przystąpić do certyfikacji kategorii mieszanej, w której udział włókien ekologicznych występuje poniżej pułapu 95%. Aby otrzymać certyfikat GOTS, należy w składzie produktów posiadać minimum 70% materiałów pochodzenia naturalnego.​​​​​​​

  

Dlaczego warto uzyskać certyfikat ekologiczny?

Certyfikat ekologiczny sprawia, że konsumenci mają większe zaufanie do produktu, ale także łatwiej im zweryfikować czy produkt jest ekologiczny i pochodzi z naturalnych upraw. Dzięki oznaczeniom w postaci certyfikatów czystości ekologicznej powstaje większa świadomość wśród ludzi na temat kupowanych produktów, dzięki czemu podejmują bardziej świadome, jak i ekologiczne decyzje, jakie mają wpływ na sposób odżywiania, ale również na środowisko.

Certyfikaty ekologiczne dla firm – dlaczego są ważne?

Zostało przeprowadzonych wiele badań, które miały za zadanie określić, co jest największym problemem dla konsumentów w obecnych czasach na rynku. Analiza przeprowadzona w 2019 roku pokazała, że aż ⅔ kupujących wskazała problemy środowiskowe, a także zdrowotne. Coraz więcej firm dostosowuje swój produkt do aktualnych oczekiwań odbiorców. Dlatego wdrożenie rozwiązań ekologicznych, jak i certyfikatów, które potwierdzają naturalne pochodzenie, czy też organiczny wyrób towaru jest istotnym elementem, na jaki powinni zwrócić uwagę producenci. Jedną z firm, która odznacza się rozwiązaniami, jakie ograniczają emisję dwutlenku węgla jest InPost.

Dzięki nowoczesnemu rozwiązaniu, jakim jest odbiór paczek poprzez Paczkomat®, ogranicza się zużycie CO2 aż do 75%. Można to porównać do 9 drzew, które mogą oczyścić tę samą ilość ze szkodliwych emisji w przeciągu całego roku. Dodatkowo do przewozów paczek, wykorzystywane są tylko i wyłącznie samochody elektryczne, które wcale nie produkują szkodliwych substancji. Tego typu zastosowania sprawiają, że konsumenci chętniej wybierają do swoich usług daną firmę.

Jak można uzyskać certyfikat ekologiczny?

Certyfikat ekologiczny wydawany jest produktom, które spełniają kryteria postawione przez niezależne jednostki certyfikujące. Jak uzyskać certyfikat ekologiczny? Do uzyskania certyfikatu należy wdrożyć działania, jakimi są:

1. Złożenie zgłoszenia o prowadzeniu działalności w zakresie rolnictwa ekologicznego.
2. Stworzenie planu rolno–środowiskowego z pomocą Ośrodka Doradztwa Rolniczego umożliwiającego uzyskanie dopłat do produkcji, ale także uzyskaniu pomocy w wyborze najkorzystniejszych rozwiązań dla biznesu.
3. Spisanie umowy pomiędzy jednostką certyfikującą i wypełnienie odpowiednich formularzy.
4. Oczekiwanie na inspektora, który potwierdzi zgodność z zasadami gospodarstwa ekologicznego.

Dokumentu wskazującego na ekologiczność produktu nie można kupić, jednak jego wydanie wiąże się z opłatami dla producenta towaru. Co roku należy odnawiać certyfikat i poddawać wszystkie elementy łańcucha produkcyjnego dokładnej rewizji. Należy również pamiętać, że kontrole mogą być nieoczekiwane.

Mają one na celu sprawdzić, czy zarówno uprawy, jak i wytwarzanie produktów odbywa się z zachowaniem wszystkich standardów i wymogów. Kontrola może się tyczyć nasion ekologicznych z certyfikatem, które później będą sadzone i wykorzystywane w procesie produkcyjnym, ale także zarówno hali produkcyjnej, jak i paszy dla zwierząt.

Wszystkie elementy łańcucha produkcyjnego są niezwykle ważne i nie należy o nich zapominać, ponieważ łatwo stracić certyfikat wskazujący na ekologiczność produktów. Wiele osób zastanawia się nad tym, czy certyfikaty ekologiczne cenowo są przystępne dla ubiegającego się o niego przedsiębiorcy. Jest to nie mały wydatek od 1000 do 1500 złotych.

Kto zajmuje się wydawaniem certyfikatów ekologicznych?

Certyfikat jest wydawany przez niezależne organizacje, które posiadają zezwolenie od Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W Polsce istnieje 12 instytucji, które są upoważnione zarówno do wydawania certyfikatów ekologicznych, jak i cofania zezwoleń związanych z posiadaniem oznakowań ekologicznych dla produktów naturalnych.