Recykling opon – czyli co musisz wiedzieć?

Recykling opon samochodowych to proces, który pomaga zmniejszyć ilość odpadów produkowanych każdego roku. Działanie to można przeprowadzić poprzez rozłożenie ogumienia na poszczególne części i rozdrobnienia na małe kawałki. Gdy guma zostanie poddana recyklingowi, można ją wykorzystać do stworzenia nowych produktów. Dowiedz się, na czym polega recykling opon i dlaczego jest ważny.

Recykling opon – jak się odbywa?

Proces recyklingu opon można rozpatrywać dwojako. Od strony usługowej i produktowej. Obie są istotne i prowadzą do korzystnego efektu, dzięki któremu ogumienie można wykorzystać wtórnie. Z czego wynika ten podział i na czym polega?

Usługowy recykling to działania, które prowadzone są przez jednostki. Jest pierwszym krokiem i umożliwia dalszy recykling produktowy. To element antropogeniczny, który można podzielić na:

• zbiórkę;
• odzysk;
• recykling.

Recykling produktowy jest procesem właściwym, czyli odzyskaniem części składowych m.in.:

• granulatu;
• energii w postaci paliwa;
• drutu.

Recykling opon – metody

Opony są jednym z najtrudniejszych materiałów do recyklingu ze względu na ich skład i rozmiar. Istnieje jednak kilka metod, które można wykorzystać do ich przerobu. Jedną z nich jest piroliza, która polega na ogrzewaniu opon w środowisku pozbawionym tlenu. Proces ten rozkłada produkt na jego części składowe, które następnie mogą być ponownie wykorzystane.

Inną metodą jest gazyfikacja, która wykorzystuje wysokie temperatury i ciśnienie do przekształcenia opony w gaz. Później może być on wykorzystany jako paliwo.

Opony mogą być również przetwarzane na nowe w procesie zwanym dewulkanizacją. Proces ten polega na usunięciu zwulkanizowanej gumy, która może być następnie ponownie wykorzystana do produkcji nowego ogumienia.

Różnego rodzaju ogumienie można wykorzystać samemu np. w domu lub ogrodzie. Co zrobić ze starych opon? Przykładem mogą być ogrodowe donice do kwiatów!​​​​​​​

Co zrobić ze zużytymi oponami?

Zużytych opon nie można spalać samemu. Jest to bardzo groźne w skutkach, zarówno dla samego spalającego, jak i wszystkich w okolicy miejsca, w którym dochodzi do tego procesu. Gazy, które powstają podczas rozkładu gumy za pomocą wysokich temperatur, są wysoce trujące, a wdychanie ich może poskutkować utratą zdrowia lub życia. Chałupnicze spalarnie nie są przystosowane do tego typu obróbki oraz odpowiedniego przefiltrowania powietrza i znajdującego się w nim dymu.

Zużyte opony należy oddać do placówki, która jest do tego przystosowana. Dzięki takiemu rozwiązaniu ma się pewność, że ich spalenie odbędzie się w sposób kontrolowany i z zachowaniem odpowiednich środków bezpieczeństwa, jak i pozwoli na odzyskanie materiałów oraz energii. Gdy opony zostaną poddane recyklingowi, można je wykorzystać do stworzenia nowych produktów, takich jak np. mulcz gumowy lub nawierzchnie placów zabaw.

Ze zużytymi oponami można udać się do:

• specjalnych kontenerów;
• Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów;
• Centrum Utylizacji Opon;
• producenta opon, których jest się w posiadaniu.

Co zrobić w przypadku, w którym ktoś z niewiadomych powodów nie chce zdecydować się na oddanie opon do recyklingu? Można wykorzystać je w procecie upcyklingu, czyli nadać im nową wartość. W takim przypadku jedynym czynnikiem ograniczającym możliwości jest sama wyobraźnia i kreatywność. Popularne donice z recyklingu opon to tylko jeden przykład, bo można je zastosować również m.in. jako:

• kwietniki;
• płotki;
• tory przeszkód;
• worki bokserskie;
• strach na wróble;
• ramy do piaskownicy;
• studnie;
• bazę do oczka wodnego.

Recykling opon – jak wygląda on w Polsce?

Jak wygląda polski recykling opon? Biznesy, które trudnią się produkcją ogumienia i wprowadzaniem go na rynek prawnie są zobowiązane do odzysku co najmniej 75% (z tego 15% musi dotyczyć recyklingu materiałowego) sprzedanego produktu. Mowa zarówno o egzemplarzach nowych, jak i bieżnikowanych. Jeżeli firmie się to nie uda, zostaje obciążona odpowiednią opłatą podatkową. Dobra wiadomość brzmi jednak następująco: ilość procentowa ogumienia użytego wtórnie przewyższa tę, która jest nakazana. Oznacza to, że wiele przedsiębiorstw dobrowolnie decyduje się na wspomaganie środowiska.

Gdzie możemy oddać zużyte opony?

Jak zacząć recykling opon? Najważniejsze jest to, aby samemu nie wyrzucać ogumienia na wysypiska, zarówno tradycyjne, jak i dzikie. Jest to w Polsce działanie prawnie zakazane i karane. Osoby, które nie zastosują się do tego przepisu, mogą liczyć na grzywnę 500-5000 zł (w przypadku, w którym sprawa trafi do sądu).

Zużyte opony trzeba zawieźć do miejsca, które jest do tego przeznaczone. Jak przedstawia się recykling opon cenowo? Udając się do zakładu wulkanizacyjnego, trzeba liczyć się zazwyczaj z kosztem rzędu 5 zł za sztukę przeznaczoną do samochodu osobowego i 20 zł za sztukę do aut ciężarowych. Nie jest to jednak zasadą. Niektóre firmy podejmują się tego zadania darmowo.

Innym sposobem, który nie wymaga płacenia, jest udanie się do PSZOK albo CUO. Minusem takiego rozwiązania jest to, że pierwsze miejsce często ma niskie limity roczne (np. cztery), a drugie wymaga oddawania opon w ilościach hurtowych. Najlepszym sposobem jest pozbycie się gumowych odpadów podczas lokalnych zbiórek. Są one darmowe i najczęściej odbywają się w miejscu zamieszkania.

Jak wygląda oddawanie odpadów gumowych w praktyce? Jest szybkie i bezproblemowe. Większość zakładów wulkanizacyjnych jest wyposażonych w maszynę do recyklingu opon. Dlatego oddając je, nie trzeba na nic czekać. Wystarczy zostawić opony, zapłacić (jeżeli firma oferuje taką usługę płatnie) i wyjść.

Recykling opon – co powstaje i co jest z nich wytwarzane?

Każdego roku miliony opon są wyrzucane w nielegalny sposób, zajmując cenne miejsce w lasach. Takie składowanie może być źródłem zanieczyszczeń, uwalniając szkodliwe substancje chemiczne do środowiska. Na szczęście istnieją sposoby recyklingu zużytych opon.

Jedną z metod przetwarzania zużytych opon jest tzw. paliwo pochodzące z ogumienia (TDF). TDF polega na rozdrobnieniu opon i wykorzystaniu ich jako paliwa w piecach cementowych, papierniach lub elektrowniach. Proces ten może zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych i zaoszczędzić energię.

Co jeszcze powstaje z recyklingu opon? Inną możliwością jest wykorzystanie z ich wiórów jako alternatywy dla żwiru w projektach budowlanych. Wióry z opon mogą być również wykorzystywane jako materiał do kształtowania krajobrazu lub na placach zabaw. Wreszcie guma ze zużytych opon może zostać przetworzona na nowe ogumienie, podłogi, maty, podeszwy do butów, wycieraczki i inne produkty. Recykling gumy pomaga zmniejszyć zanieczyszczenie środowiska i chronić zasoby naturalne.

Przetwórstwo opon swą definicją obejmuje również bieżnikowanie, czyli proces dodawania nowego bieżnika do zużytych opon. Może to znacznie przedłużyć ich żywotność i jest tańszą opcją niż zakup nowych. Bieżnikowanie jest procesem, który musi być wykonywany przez wyszkolonego specjalistę. Chociaż w internecie z łatwością można znaleźć amatorskie nagrania z domowymi metodami wykonania tego procesu, to nie należy niczego powtarzać. Źle wykonane bieżnikowanie może być powodem utraty przyczepności opon podczas jazdy i groźnego wypadku.

Czy każdy typ opony można poddać bieżnikowaniu?

Najważniejszym elementem opony samochodowej jest bieżnik. Przedłuża jej trwałość, zapewnia przyczepność pojazdu w różnych warunkach drogowych i powoduje cichsze poruszanie się po płaskich nawierzchniach. To bieżnik w wyniku nieustannego tarcia o powierzchnię jezdną ulega uszkodzeniom jako pierwszy. Czy jeżeli uległ on wytarciu, oznacza to, że użytkownik jest skazany na recykling zużytych opon samochodowych w postaci ich utylizacji? Przed oddaniem opony do zniszczenia można podjąć jeszcze jeden krok, a mianowicie poddać je ponownemu bieżnikowaniu. W ten sposób da się odzyskać jeszcze więcej materiału, a opona ponownie staje się użyteczna.

Taki proces polega na

• usunięciu starego bieżnika;
• zweryfikowaniu stanu technicznego korpusu opony;
• bieżnikowaniu (na gorąco lub na zimno).

Bieżnikowanie na zimno jest opcją tańszą, której wykonanie jest szybsze, ale nie gwarantuje takiego samego poziomu bezpieczeństwa (może ulec odklejeniu). Ponadto nie jest to metoda tak ekologiczna, jak bieżnikowanie na ciepło – które z kolei jest droższe, wymaga dłuższego czasu realizacji i możliwe jest do wykonania tylko przez producenta opon. Plusem tego rozwiązania jest to, że powstały produkt jest jak nowy.

Czy każdy typ opony można poddać bieżnikowaniu? Tak, każdy. Jednak pod pewnym warunkiem, a mianowicie korpus opony nie może być uszkodzony. Ogumienie nie powinno mieć żadnych pęknięć, odkształceń i innych oznak sugerujących pojawienie się niebezpieczeństwa podczas jej przyszłego użytkowania.

Opony bieżnikowane mają jednak niemałe wady. Najważniejszym z problemów jest brak możliwości sprawdzenia stanu karkasu i uszczelki. Z tego powodu takie ogumienie jest często wykorzystywane do odbudowy i mogą być źródłem dużego ryzyka podczas jazdy. Ponadto bieżnikowane opony są gorsze pod względem wydajności, bezpieczeństwa i trwałości niż nowe opony.

Recykling opon – jakie materiały w oponie można poddać recyklingowi?

Jak wygląda recykling materiałowy opon?  W tym przypadku surowcami, które można poddać procesowi przygotowawczemu do wtórnego użycia, są:

• stal (druty);
• tekstylia;
• guma.

Te półprodukty mogą zostać użyte ponownie w budownictwie, w transporcie, a nawet w przemyśle energetycznym, ciężkim i wytwórczym. Jak widać, nic się nie marnuje.

Recykling i utylizacja opon to ważne środowiskowo tematy. Rozwój motoryzacji oznacza zwiększone zapotrzebowanie na surowce naturalne, a to z kolei przyczynia się do przyśpieszenia zniszczeń ekologicznych. Większości z nich da się uniknąć. Dlatego ostatnimi czasy popularność zdobywają pojazdy elektryczne. Decydując się na aktywne uczestniczenie w procesie przerobu ogumienia samochodowego i np. nabywając auto zeroemisyjne, w sposób istotny przyczyniasz się do ograniczenia postępujących zmian klimatycznych.